Onder begeleiding van driehoekskunde-expert Chiel Egberts heeft het team van woonlocatie Laan van Schuylenburgh samen met familie van een bewoner een training gevolgd. Zij vertellen wat het hen heeft gebracht. “We leerden om écht open te communiceren met elkaar en keuzes meer toe te lichten”, aldus begeleider Monique Benning.  

Nadat de moeder van bewoner Henri was overleden, werd zijn schoonzus Irma de nieuwe contactpersoon voor begeleiders. Er ontstond een nieuwe situatie. En dat was in het begin wennen, vooral voor het team. 

Herbert Rougoor, begeleider: “Wij bleven de dingen doen, zoals we dat in de loop der jaren met moeder hadden afgesproken. Bijvoorbeeld hoe we de verjaardag van Henri vieren en hoe we zijn appartement schoonmaken. Dat was altijd oké, maar Irma keek soms anders naar de dingen.” 
Irma: “Dat klopt. Ik ben vrij direct, zeg waar het op staat. Als ik denk ‘daar moet je mee naar de dokter gaan’ als ik bijvoorbeeld iets zag bij Henri, dan zei ik dat tegen jullie. Of ik had eens een geurwolkje op zijn appartement neergezet, lekker fris, maar de volgende keer dat ik er was, was die weggehaald.”
“Bleek dat een collega van ons niet tegen die geur kon, daar niet in kon werken”, voegt Monique toe. “Dat zorgde voor irritatie.” 

Begeleiders zagen dat destijds vooral als bemoeizuchtig vertelt Monique. “Hoe dat kwam dat wij dat zo zagen? Als ik daarop terugkijk, keken we met een bevooroordeelde bril naar Irma. We konden niet voldoende afstand nemen van de situatie en ons afvragen: wat is er nu écht aan de hand? En zo konden we ook geen oplossingen bedenken. De irritaties tussen ons als team en Irma zorgde ook voor spanning bij Henri. Als collega’s waren het eens dat we hulp nodig hadden. Want we wilden allemaal het beste voor Henri.” 

Hulp kwam er in eerste instantie van de adviseur zorgprocessen van Estinea die het team en de bewoners goed kent. “Maar we bleven nog teveel zitten in een spiraal van negatieve gedachten over elkaar”, zegt Monique. Soms helpt het als een onafhankelijke deskundige ernaar kijkt en dat was Chiel Egberts met zijn methode driehoekskunde.

Anneke Betting, adviseur zorgprocessen: “Hij heeft voor de training eerst apart gesproken met Irma, met begeleiders, zodat hij beide verhalen kent en bij elkaar kon brengen.”

Monique: “De training heeft me bewust gemaakt van het feit dat we de vertrouwensrelatie of verbinding met Irma nog moesten opbouwen. En dat dit tijd kost. Dat vroeg van ons als team dat we meer gingen communiceren met Irma, met een open houding, zonder oordeel.”

Herbert: “We gingen meer toelichten waarom we de dingen deden zoals we ze deden en dit stemden we af met Irma. Zo ontstond er meer wederzijds begrip.” 

Irma: “Door de training begreep ik dat we in onze eigen hoek van de driehoek moeten staan. Ik in de hoek van familie en Herbert en Monique in de hoek van begeleiders. En dat we rechtstreeks met elkaar communiceren als er wat is. En niet vía Henri wat ik en de begeleiders eerder vaak deden zonder ons daar bewust van te zijn.”
Monique: “Dan had Irma bijvoorbeeld mooie planten neergezet in het appartement van Henri, maar die stonden daar niet altijd handig, omdat de rolstoel dan moeilijk kon draaien. Henri zei dan tegen ons: Irma zei dat die daar zo mooi stonden en wij zeiden weer tegen Henri dat we dat niet handig vonden. Dat zorgde voor misverstanden en verwijten. Nu stemmen we meer met elkaar af, bellen we elkaar van tevoren even van: goh, wil je even denken aan de draairuimte.”
Irma: “Voor Henri is het ook veel rustiger dat we niet via hem communiceren.”

Monique: “Ik neem van die training ook mee dat we niet meer via de mail communiceren, maar via de telefoon en persoonlijk. Via de mail kwamen dingen soms anders over dan ze bedoeld waren, afstandelijker. Irma en ik of een andere begeleider spreken elkaar nu elke zondag even, als Irma hier is voor Henri, zomaar voor een gesprekje. Om elkaar te leren kennen. Die gesprekjes over van alles en nog wat zorgt voor verbinding. Eigenlijk heel simpel.”

Dát klinkt inderdaad simpel zegt Anneke ook. “Maar als er spanning is, heb je zulke gesprekjes óók niet met elkaar. Je verliest dan de verbinding met elkaar. Voor een goede onderlinge relatie is het belangrijk om open en effectief met elkaar te communiceren.” 
Monique: “Als ik nu terugdenk aan die periode, denk ik: goh, dat wij toen zó met elkaar omgingen en irritaties hadden om zulke kleine dingen! Dat kan ik me nu helemaal niet meer voorstellen!”

Het beter communiceren met elkaar ging niet van de een op de andere dag, zegt Herbert. “Driehoekskunde is een proces, iets wat je moet leren, wat tijd kost.”
Irma is het met hem eens: “In het begin vond ik het heel moeilijk om mijn woorden goed te kiezen. Wat zeg ik, hoe zeg ik het? Daar was ik dan heel bewust mee bezig. Nu is dat niet meer, kan ik weer mijn directe zelf zijn, haha, omdat ze me beter kénnen.” 
Herbert: “Het effect is dat we nu geen drempel meer ervaren om iets tegen elkaar te zeggen. En niet meer met een oordelende blik de woorden van Irma uitleggen, er geen heel eigen verhaal van maken.”  

“Deze methode was niet nieuw voor ons”, legt Herbert uit. “Ik werk al jaren in de zorg, maar zoals dat voor meer dingen geldt, bijvoorbeeld bij zelfsturend werken, is onderhoud nodig.
We houden elkaar als collega’s en familie van bewoners regelmatig bij de les. Op ons kantoor hangt een A4’tje met de principes van driehoekskunde, zodat we elkaar er ook aan herinneren. Ook bij een overleg pakken we het er bij als dat nodig is.”  

Herbert: “Ik zou alle teams van Estinea zo’n training driehoekskunde gunnen en niet pas als de relatie met de familie van een bewoner stroef verloopt maar juist om dit te voorkomen.”

 Bewoner Henri is blij dat de sfeer onderling nu goed is. "Dat was niet leuk toen en ik wil er eigenlijk niet over praten. Ben blij dat het weer goed is."