Nieuwe werkwijze
(on)vrijwillige zorg
Onvrijwillige zorg wil Estinea zoveel mogelijk voorkomen en als we het toch moeten toepassen, willen we dit op een zorgvuldige manier doen. Samen met onder meer bewoners/deelnemers, familie, begeleiders en gedragsdeskundigen is in 2024 besproken hoe we onvrijwillige zorg onderdeel kunnen maken van het ‘gewone’ werk van de persoonlijk begeleider. Het resultaat? In 2025 gaan we op een nieuwe manier werken.
Waarom een nieuwe werkwijze?
Tot nu toe lag de verantwoordelijkheid voor alles wat te maken had met onvrijwillige zorg bij de gedragsdeskundige. Maar vanuit de Wet zorg en dwang (Wzd) was het altijd al de bedoeling dat deze verantwoordelijkheid bij de persoonlijk begeleider ligt. Dat is ook logisch, want een persoonlijk begeleider heeft veel meer contactmomenten met bewoners en familie en hij/zij coördineert alle zorg en ondersteuning aan de bewoner of deelnemer. In 2025 werkt Estinea ernaartoe dat alle persoonlijk begeleiders ook verantwoordelijk worden voor alles wat te maken heeft met onvrijwillige zorg. Natuurlijk krijgen zij daarbij goede ondersteuning.

Maureen de Witte
Persoonlijk begeleider
Meedenken wat belangrijk is
Maureen de Witte en Anne-Mieke van Schie zijn persoonlijk begeleiders. De ene op woonlocatie Bartelinkslaantje in Hengelo (Overijssel), de ander op woonlocatie de Meibrink in Dinxperlo. Ze zijn sinds kort lid van de commissie Zorg en Vrijheid van Estinea en hebben zo meegedacht over de nieuwe werkwijze rond (on)vrijwillige zorg. Maureen en Anne-Mieke vertellen wat zij daarin belangrijk vinden.
Maureen: “In het verleden heb ik verschillende situaties meegemaakt waarin het niet haalbaar leek om bewoners meer vrijheid te geven. Maar door kleine veranderingen lukte dit toch. Ik vond het zo fijn om te zien hoe gelukkig bewoners daarvan werden. Het is goed om hier met je hele team aandacht voor te hebben. Ik vind het een logische stap om de persoonlijk begeleider meer verantwoordelijkheid te geven als het gaat om eventuele maatregelen die vrijheid inperken. Wel moet de maatregel eenvoudig terug te vinden zijn in het zorgdossier PUUR en is het belangrijk dat iedereen die deel uitmaakt van de begeleiding weet wat de bedoeling is.
Vanzelfsprekend moeten we regelmatig kijken of een maatregel nog wel nodig is. Vanuit de commissie heb ik meegekeken hoe je onvrijwillige zorg zo eenvoudig mogelijk in PUUR kunt vastleggen. Als iedereen binnen het team straks geschoold is en we als team aandacht blijven houden voor (on)vrijwillige zorg, dan is dat alleen maar in het belang van de bewoner. Daar heb ik alle vertrouwen in.”

Anne-Mieke van Schie
Persoonlijk begeleider
Anne-Mieke: “In mijn werk heb ik dagelijks te maken met vrijheidsbeperkingen. Ik ben persoonlijk begeleider van een bewoner die zichzelf beschadigt. Dat wil ik natuurlijk voorkomen. Daarom vind ik het fijn om mee te denken in de commissie Zorg en Vrijheid. Dat persoonlijk begeleiders ook verantwoordelijk worden voor alles wat te maken heeft met onvrijwillige zorg, vind ik een logische ontwikkeling. Als persoonlijk begeleider ben je al heel erg betrokken bij de bewoner. Het is wel belangrijk dat er goede training en begeleiding is. Vanuit de commissie heb ik meegekeken naar de e-learning die de (persoonlijk) begeleiders straks krijgen. Deze e-learning geeft persoonlijk begeleiders duidelijkheid over hun rol bij onvrijwillige zorg.”

Anne-Mieke van Schie
Persoonlijk begeleider
Wat verandert er in 2025?
- De verantwoordelijkheid voor onvrijwillige zorg verschuift van de gedragskundige naar de persoonlijk begeleider. Dit betekent dat als onvrijwillige zorg wordt toegepast, een persoonlijk begeleider het stappenplan onvrijwillige zorg volgt en elk half jaar in de driehoek bespreekt hoe die onvrijwillige zorg gaat en of die nog nodig is. De gedragsdeskundige en/of adviseur zorgprocessen is hier ook bij betrokken. De persoonlijk begeleider is verantwoordelijk voor de gesprekken en neemt hiervoor het initiatief.
- De nieuwe werkwijze start voor alle medewerkers van Estinea met een op hun functie aangepaste verplichte e-learning (module Wzd) van de VGN-Academie. Dit is voor elke begeleider, persoonlijk begeleider, adviseur zorgprocessen, gedragsdeskundige en regiomanager. In de e-learning leren zij alle kennis en vaardigheden over onvrijwillige zorg.
- Er komt een handleiding met informatie over hoe je als persoonlijk begeleider onvrijwillige zorg in PUUR registreert.